Viêm mũi là căn bệnh phổ biến mà bất cứ ai dù trẻ em hay người lớn đều có nguy cơ mắc phải. Tùy vào nguyên nhân gây bệnh, viêm mũi được chia làm nhiều dạng với các dấu hiệu nhận biết và phương pháp điều trị khác nhau. 

Cùng Otosan tìm hiểu xem viêm mũi là bệnh gì? Triệu chứng ra sao & có cách nào để điều trị bệnh hiệu quả trong bài viết sau đây!

Viêm mũi là gì?

Viêm mũi là tình trạng sưng, viêm của lớp niêm mạc mũi, có thể xuất hiện ở mọi đối tượng từ trẻ em tới người lớn. Viêm mũi dẫn đến hàng loạt triệu chứng như nghẹt mũi, chảy nước mũi, ngứa và hắt hơi. Viêm mũi có thể ảnh hưởng đến người bệnh trong ngắn hạn (cấp tính) hoặc dài hạn (mạn tính).

Triệu chứng của viêm mũi

Các triệu chứng của viêm mũi rất đa dạng, có thể diễn tiến từ nhẹ tới nặng, thường ảnh hưởng trực tiếp đến mũi, mắt, họng do các cơ quan này thông với nhau, các triệu chứng thường gặp có thể kể đến như: 

• Nghẹt mũi
• Sổ mũi (chảy nước mũi)
• Ngứa mũi, mắt, họng
• Hắt hơi
• Ho
• Viêm họng
• Chảy nước mắt
• Ngủ ngáy
• Đau đầu
• Đau mặt
• Giảm khứu giác, vị giác hoặc thính giác.

Nguyên nhân gây viêm mũi & các dạng viêm mũi thường gặp

Có nhiều nguyên nhân gây viêm mũi trong đó phổ biến nhất là do cảm lạnh, dị ứng theo mùa hoặc do tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn… 

Về phân loại viêm mũi được chia thành 2 dạng chính là viêm mũi do viêm mũi dị ứng & viêm mũi không do dị ứng. Trong đó, viêm mũi dị ứng là bệnh thường gặp nhất

Viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng là tình trạng viêm mũi xuất hiện khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phát hiện và phản ứng lại với các tác nhân (được gọi là dị nguyên) từ môi trường. Những tác nhân này vô hại với hầu hết mọi người (như bụi, nấm mốc, phấn hoa, lông động vật, nước hoa…), nhưng nếu người bệnh bị dị ứng với chúng, cơ thể sẽ phản ứng chống lại, như thể chúng có hại.

Viêm mũi dị ứng có thể xuất hiện theo mùa hoặc quanh năm, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh như: ngứa mũi, hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, chảy nước mắt, đau đầu, sưng mí mắt, ho…

Viêm mũi không do dị ứng

Tùy vào nguyên nhân gây bệnh là gì, viêm mũi không do dị ứng tiếp tục được phân chia thành các nhóm nhỏ hơn. Dạng viêm mũi này không liên quan tới các tác nhân gây dị ứng. 

Viêm mũi cấp do virus

Đúng như tên gọi, viêm mũi cấp do virus thường có nguyên nhân do nhiều loại virus gây bệnh, phổ biến nhất là virus cúm, cảm lạnh. Triệu chứng thường gặp gồm: sổ mũi, hắt hơi, nghẹt mũi, chảy dịch mũi sau, ho và sốt nhẹ.

Viêm mũi vận mạch

Là tình trạng các mạch máu trong mũi trở nên quá nhạy cảm do sự mất cân bằng của hệ thần kinh kiểm soát niêm mạc mũi. Lúc này các tác nhân kích thích từ môi trường ngoài (thay đổi nhiệt độ, độ ẩm, stress, đồ ăn cay, chất hóa học, phấn hoa, khói bụi…) khiến cho mạch máu giãn ra, tăng tiết nhầy & gây tắc nghẽn. 

Viêm mũi teo

Đây là tình trạng viêm mũi mạn tính, xảy ra khi niêm mạc mũi bị teo và cứng lại, khiến hốc mũi nở rộng, khô và đóng vảy. Người mắc bệnh này cũng bị suy giảm hoặc mất khứu giác do bị teo mất lớp niêm mạc mũi. 

Viêm mũi do thuốc 

Viêm mũi do thuốc xảy ra khi sử dụng một số loại thuốc nhỏ/ xịt mũi không đúng cách, đặc biệt là tình trạng lạm dụng các loại thuốc chứa thành phần co mạch. Lúc này, thay vì làm giảm các triệu chứng mũi – xoang, những loại thuốc này sẽ gây kích thích niêm mạc mũi và dẫn đến viêm mũi. 

Cách điều trị viêm mũi hiệu quả

Có nhiều phương pháp điều trị bệnh lý viêm mũi, tuy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và chẩn đoán cụ thể. 

Điều trị viêm mũi dị ứng

Đối với viêm mũi dị ứng, cách tốt nhất là tránh tối đa việc tiếp xúc với các dị nguyên như: lông thú cưng, nấm mốc hoặc các chất gây dị ứng khác trong nhà, phấn hoa, khói thuốc lá, khói bụi ô nhiễm. Tuy nhiên, việc tránh các tác nhân gây dị ứng đôi khi khá khó khăn vì chúng ta vẫn phải đi học, đi làm mỗi ngày. Lúc này, sử dụng thuốc điều trị để làm giảm triệu chứng như: xịt mũi/ nhỏ mũi co mạch, thuốc kháng histamin, thuốc xịt mũi corticoids… Ngoài ra, liệu pháp miễn dịch cũng là một phương pháp có thể được cân nhắc để giảm độ nhạy cảm của người bệnh với các chất gây dị ứng.

Điều trị viêm mũi không do dị ứng

Trường hợp người bệnh bị viêm mũi không do dị ứng, bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc không kê đơn hoặc thuốc kê đơn như thuốc xịt mũi corticosteroid, nước muối sinh lý, xịt mũi kháng histamine hoặc thuốc thông mũi để điều trị. 

Nếu nguyên nhân gây ra các triệu chứng là các bất thường trong cấu trúc khoang mũi, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để khắc phục.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc nào với thời gian bao lâu cần có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, do một số loại thuốc nếu lạm dụng có thể gây ra hậu quả ngược. Chẳng hạn, các thuốc co mạch tại gây tình trạng lờn thuốc. Người bệnh vẫn bị nghẹt mũi trở lại sau 3 đến 5 ngày sử dụng liên tục; nhiều trường hợp có thể bị phụ thuộc, gây tình trạng viêm mũi do thuốc.

Dòng xịt mũi thảo dược Otosan cũng là một sản phẩm bổ trợ điều trị rất tốt trong các trường hợp viêm mũi kể cả viêm mũi dị ứng & không do dị ứng. Sản phẩm nguồn gốc tự nhiên, không chất co mạch, corticoids & kháng sinh, an toàn khi sử dụng lâu dài, không gây phụ thuộc & tác dụng bất lợi cho người dùng. 

Giải đáp những câu hỏi thường gặp về viêm mũi

Viêm mũi nên ăn gì, kiêng gì?

Bên cạnh điều trị thì chế độ ăn uống cũng rất quan trọng với người bị viêm mũi, để có thể hỗ trợ điều trị & phòng bệnh hiệu quả. 

Người viêm mũi nên ăn: thực phẩm giàu omega3, vitamin C, đồ ăn ấm nóng, lỏng như súp, cháo, canh ấm…

Người viêm mũi nên tránh: Đồ ăn dễ gây dị ứng như tôm, cua, mực, trứng, sữa, đậu phộng… hoặc các thức ăn lạ như nhộng tằm. Các loại đồ ăn cay nóng như ớt, tiêu, mù tạt…

Làm gì để phòng ngừa viêm mũi? 

Tuy không thể điều trị viêm mũi, đặc biệt là viêm mũi dị ứng một cách hoàn toàn nhưng để tránh các triệu chứng ảnh hưởng đến cuộc sống, người bệnh cần tìm cách hạn chế tối đa việc tiếp xúc với các chất gây dị ứng và dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Trường hợp viêm mũi không liên quan đến dị ứng, dưới đây là những việc người bệnh có thể làm để giảm triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tái phát:

• Tránh các tác nhân gây bệnh hoặc khiến các triệu chứng bệnh thêm trầm trọng
• Không lạm dụng thuốc thông mũi
• Đặc biệt, tuân thủ chỉ định điều trị của bác sĩ, tái khám nếu thấy có dấu hiệu bất thường để kịp thời xử trí. 

Viêm mũi tuy phải là bệnh quá nguy hiểm nhưng gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Chủ động tìm hiểu kiến thức & áp dụng đúng phương pháp sẽ giúp điều trị, phòng bệnh hiệu quả!